niedzielny rajd

Pompownia „Warniki”

Hydrotechniczny obiekt, malowniczo wkomponowany w nadwarciańskie łąki, pochodzi z 1911 r. Przed wymianą napędu z parowego na elektryczny, co miało miejsce w latach 60. XX w., pompownia, podczas wysokich stanów wód Warty, zużywała nawet kilkanaście ton węgla dziennie. W takich przypadkach jej obsługa wymagała zaangażowania wielu mieszkańców okolicy.

Zadaniem pompowni jest transport wody w czasie, gdy swobodny odpływ grawitacyjny nie jest możliwy. Odwadnia ona obszar zawala, czyli dawnego terenu zalewowego, dziś oddzielonego od rzeki wałem przeciwpowodziowym. Rzędna terenu (wysokość nad poziomem morza) zawala jest niska, co znacząco utrudnia odpływ wód opadowych. Aby jego powierzchnia mogła być w pełni wykorzystana gospodarczo, jako pola, łąki czy osady, konieczne było stworzenie złożonego systemu odwadniającego. Woda zbierana jest do rowów, skąd trafia do kanałów, następnie uchodzi do jednego, zbiorczego kanału głównego (np. Kanału Maszówek), odprowadzającego ją do odbiornika – międzywala (czyli terenu zalewowego, zajmującego obszar pomiędzy dwoma wałami). Kiedy poziom wody na terenie odbiornika jest niższy niż w kanale głównym, woda jest odprowadzana grawitacyjnie, kiedy zaś poziom wody na międzywalu jest wyższy, konieczne jest zamknięcie śluz, a odprowadzanie wody odbywa się za pośrednictwem pompowni.

Terenem odwadnianym przez pompownię „Warniki” są rozległe, równinne łąki, ciągnące się w kierunku wschodnim, aż po Witnicę. Odbiornikiem jest płynąca między wałami rzeka Warta. Dzięki pracy pompowni możliwe jest utrzymanie stabilnych warunków wodnych w gruncie i na jego powierzchni, niezbędnych do rolniczego wykorzystania tego terenu i zasiedlenia go przez ludzi. Kilka lat temu zabytek ów został zastąpiony tzw. nową pompownią, znajdującą się w głębi polderu, w odległości ok. kilometra w kierunku wschodnim. Dojazd do obiektu ułatwia fakt, iż jest on widoczny z szosy biegnącej przez osiedle Warniki.