Głogów dawniej i dziś

Głogów – miasto z ponad tysiącletnią tradycją. Najstarszy głogowski gród założony został w X wieku przez słowiańskie plemię Dziadoszan. W 1109r. podczas wojny polsko – niemieckiej miała miejsce obrona Głogowa która odwróciła losy wojny. Według legendy z kroniki Galla Anonima król niemiecki Henryk V Salicki w celu zdobycia grodu rozkazał przywiązać zakładników, między innymi dzieci grodzian do machin oblężniczych, mimo tego obrońcy Głogowa nie poddali grodu poświęcając życie swych bliskich. Głogów podczas Wojny Trzydziestoletniej stał się twierdzą (od 1630r.), bronioną i zdobywaną w kolejnych wiekach przez Austriaków, Szwedów, Prusaków, Francuzów i Rosjan. Od 1740r. Głogów znajdował się w Królestwie Pruskim, a następnie od 1871r. w granicach Cesarstwa Niemieckiego. Intensywnie zaczął się rozwijać dopiero po likwidacji twierdzy w 1902r. Niestety, pod koniec II wojny światowej miasto będące w granicach rzeszy niemieckiej zostało zamienione w twierdzę Festung Glogau co przyczyniło się do jego zniszczenia w 95%. Ruiny miasta przestały dominować w jego krajobrazie dopiero w latach 60-tych XX w., kiedy zaczęto budować osiedla mieszkaniowe dla osób przybywających tu z całej Polski do pracy w przemyśle miedziowym, który właśnie powstawał w Głogowie i okolicach. W latach 80-tych XX w. rozpoczęto budowę nowoczesnych kamienic na historycznym planie ulic zniszczonego dawnego centrum miasta. Odbudowa ta trwa do dziś. Powstawanie Nowego/Starego Miasta w Głogowie jest unikalnym przedsięwzięciem w Polsce i powodem szczególnej dumy głogowian. Symbolicznie łączy wielowiekową historię Głogowa z jego współczesnością. Zaprezentowana trasa pozwala poznać symbole współczesnego Głogowa, ale co ważniejsze przedstawia tysiącletnią tradycję tego rejonu. Trasa rozpoczyna się od ławeczki Jana z Głogowa, polskiego astronoma, matematyka i filozofa żyjącego w latach 1445 -1507. Był on wykładowcą na Uniwersytecie Krakowskim, a jednym z jego słuchaczy był Mikołaj Kopernik. Podążamy od tego miejsca w kierunku starego/nowego miasta. Aby dostać się do tego miejsca musimy odbyć przechadzkę pod słynnym kolorowym przejściem podziemnym pod drogą Brama Brzostowska. Dzięki inicjatywie Miejskiego Ośrodka Kultury w łączniku Śródmieścia ze Starym Miastem powstały upiększające przestrzeń miejską malownicze profesjonalne graffiti powstałe za sprawą młodych artystów z Polski oraz zagranicy tworzących sztukę „street art”. Kolejne zdjęcia z trasy prezentują mury obronne miasta. Według opisów miasta z XVI wieku Głogów był zaraz po Wrocławiu drugim najlepiej ufortyfikowanym miastem na Śląsku. Do dnia dzisiejszego z tych silnych obwarowań zachowało się kilka odcinków murów obronnych wraz z basztami, w dużej części rekonstruowanymi. Po drodze możemy odwiedzić Centrum informacji Turystycznej Głogów zlokalizowanej na skraju starego miasta. Następnie wkraczamy do pięknej i bogatej w historię miejskiej fosy. Budowę nowożytnych fortyfikacji Głogowa rozpoczęto w 1630 roku w czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648). W tym czasie Głogów staje się na ponad 250 lat zamkniętą twierdzą. Ogranicza to możliwość dalszej rozbudowy miasta, pozostającego zamkniętym w swych murach aż do 1902r. Nowa fosa, wały ziemne i wieniec bastionów pięciokątnych wybudowano wraz ze stanowiskami artyleryjskimi. W zachowanym do dziś odcinku fosy znajdują się podziemne obiekty: kazamata prochowa, tunele, poterny. Podążając wzdłuż fosy napotkamy po lewej stronie ponad fosą pięknie prezentujący się gmach Sądu rejonowego. Został on wybudowany w latach 1908-1911. Oparty jest na sześciu ciężkich kolumnach, których podstawy usadowiono przy samej krawędzi fosy. Spoglądając od strony tej okazałej budowli po przeciwną stronę fosy natrafimy na Pomnik Polskiego Podziemia Niepodległościowego. Jest to obelisk upamiętniający żołnierzy polskiego podziemia walczącego o niepodległość w czasie i po zakończeniu II wojny światowej. Wychodząc z fosy ponownie naszym oczom ukazują się mury, które prowadzą nas do ruin kościoła św. Mikołaja. Ruiny kościoła zachowały gotycką bryłę z widocznymi śladami przebudowy. Zachowały się też gotyckie mury obwodowe, część gotyckich i barokowych sklepień oraz częściowo zniszczona wieża. Widok ten stanowi pomnik - symbol zniszczeń Głogowa podczas II wojny światowej. W tle ruin kościoła ukazuje się Wieża Ratuszowa wraz z Urzędem Miejskim w Głogowie. Początki głogowskiego ratusza sięgają końca XIII wieku. Ciekawostką dotyczącą danej wieży jest historia dotycząca zegara,a mianowicie w XIX wieku zegar na wieży ratuszowej miał odwrotne ustawienie wskazówek – duża pokazywała godziny, mała minuty. Stawało się to powodem częstych spraw i nieporozumień między przyjezdnymi a miejscowymi. Głogowianie odczuwali rodzaj dumy, traktując zegar jako swoisty znak wyróżniający ich miasto. Później na głogowskim ratuszu czas odmierzał zegar z głogowskiej fabryki zegarów Weissa, który zdobył złoty medal na wystawie światowej w Wiedniu w 1873 roku. W czasie walk o Głogów w 1945 ratusz został poważnie zniszczony i wypalony. Z wieży pozostały jedynie jej dolne fragmenty. Kolejnym zabytkiem na naszej trasie jest kościół Bożego Ciała. Najstarsza wzmianka o świątyni pochodzi z 1403 r. Po bombardowaniu w 1945 zupełnemu zniszczeniu uległ dach i hełmy obu wież świątyni. Odbudowany został etapami po wojnie. Niewiele zachowało się z oryginalnego wystroju wnętrza. Ołtarz i organy pochodzą z protestanckiego kościoła w Kożuchowie. Nie zachowały się przedwojenne hełmy wież. Wieże odzyskały swoją świetność w dniu 21 grudnia 2019r. po ponownej zabudowie czap, czyli po ponad 70 latach. Pomnik ofiar zbrodni katyńskiej i katastrofy smoleńskiej jest kolejnym etapem danej trasy. Spoglądając za pomnik w oczy rzuca się nam ceglany gmach, jest to stara Poczta Głogów, gmach oddano do użytku 1 maja 1892r. Kolejnymi atrakcjami są park linowy, następnie Bulwar Nadodrzański, Teatr Andreasa Gryphiusa, Sukiennice, Muzeum Archeologiczno – Historyczne, Most Tolerancji, Pomnik Dzieci Głogowskich. Wycieczka kończy się przemierzając przez park Słowiański do Alei Wolności czyli miejsca rozpoczęcia wędrówki.