Jaworzno -- Ramża , Góra Św.Wawrzyńca ,Góra Św Jana

Ramża – wzgórze o wysokości 325 m n.p.m., najwyższe naturalne wzniesienie Płaskowyżu Rybnickiego (341.15) na granicy gmin Czerwionka-Leszczyny i Orzesze. Porośnięte lasem, w tym, w pobliżu kulminacji, stuletnimi bukami. Lokalnie najczęściej nazywana zdrobniale Ramżulą. W 1996 r. na Ramży uruchomiono w pobliżu jej wierzchołka 35-metrową wieżę dopplerowskiego radaru meteorologicznego IMGW działającego w sieci POLRAD. Według legendy wzgórze było siedzibą szlachcica-rozbójnika o tym samym imieniu, ale wiadomo, że imię czy przezwisko Ramsch nosił rycerz wymieniany w historii wsi Dębieńsko u podnóża wzniesienia. Na zboczach ślady po wydobywaniu węgla kamiennego (w pobliżu wychodnie), stąd legendy o podziemnym połączeniu Ramży z zabytkowym kościołem na Górce św. Wawrzyńca w Orzeszu (legendy orzeskie umieściły tam innych rozbójników). Góra św. Wawrzyńca − wzniesienie na terenie miasta Orzesze w pobliżu granicy z Łaziskami Górnymi. Często mylona ze znajdującą się obok Górką św. Wawrzyńca. Znajduje się na niej źródło rzeki Bierawka. Opisywana kapliczka nie należy chyba do tradycyjnych budowli zwanych kapliczkami, bo przecież nie posiada np. zadaszenia, jak to ma miejsce w typowej małej budowli sakralnej; a jednak figura umieszczona na kolumnie jest jak najbardziej kapliczką. Została ufundowana przez nauczyciela pracującego na początku XIX wieku w Łaziskach, Mateusza Michalskiego. Datowana jest na rok 1819, gdyż taka jest wyryta na postumencie. Znajduje się na rozwidleniu dawnych szlaków handlowych, m.in. Kraków - Wrocław przez Gliwice. Tędy także wiodła droga z Pszczyny do Mikołowa, a także krzyżowały się m.in. drogi lokalne (z Łazisk Średnich do Mikołowa); traktem tym często podążał konno do Gliwic książę pszczyński. Jedno z miejscowych podań, „mówi”, że kapliczkę miałby ufundować wracający z I wojny światowej żołnierz, ale nie jest to wiarygodna wersja. Na kolumnie stoi figura św. Jana Ewangelisty trzymającego zwój papieru (papirus), zapewne zawierający (teoretycznie...) treści Ewangelii, Listów i Apokalipsy. Zgodnie z legendą, przedstawiony jest z kielichem, z którego wysuwać się powinien wąż. U stóp figury widoczny jest orzeł, być może w tym wypadku symbolizuje geniusza, kontemplację lub oświecenie. 100 lat później kapliczkę pierwszy raz odnowiono; wykonano to na zlecenie „Towarzystwa Oświaty na Śląsku im. św. Jacka”. Według „źródeł”, figura świętego miała ucierpieć podczas walk prowadzonych w okolicy, jednak jako takich śladów na rzeźbie nie widać. Być może swój ślad nieubłaganie pozostawia czas...