Jezioro Grzybno

Jezioro Grzybno jest największym (41 ha) i drugim najgłębszym (11,9 m) zbiornikiem zlokalizowanym w północnej części postglacjalnej Rynny Gronowsko – Rzepińsko – Torzymskiej, w okolicach Ośna Lubuskiego.
Ten fragment rynny leży w obrębie Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Uroczysko Ośniańskich Jezior” którego celem jest ochrona cennych elementów krajobrazu naturalnego i kulturowego tego obszaru, a tym samym zachowanie walorów przyrodniczych do celów edukacyjnych, ekologicznych a także turystycznych..

Zlewnia bezpośrednia jeziora pokryta jest w prawie 40% przez lasy (zwłaszcza w częściach bezpośredniego sąsiedztwa zlewni z jeziorem, w całości pokrytych lasem). Fakt, iż jest ono dobrze izolowane od niekorzystnych czynników zewnętrznych wpływa korzystnie na jakość wód jeziornych. Jest to jezioro o charakterze mezo-eutroficznym, charakteryzujące się dobrymi warunkami siedliskowymi, czego obrazem jest znaczna widzialność wody, przekraczająca najczęściej 4 m.

Wędrując wzdłuż jeziora można obserwować znaczne deniwelacje terenu, które występują w tym fragmencie rynny (nawet do kilkudziesięciu metrów). Znaczne nachylenie stoków misy jeziornej ogranicza tu występowanie wielu zbiorowisk – zwłaszcza szuwarowych (helkofitów) oraz o liściach pływających (nymfeidów). Występują tu jednak bardzo obficie zwarte łąki ramienicowe, co podkreśla dobrą kondycję wód tego zbiornika.

Wszystko to sprawia, iż jezioro Grzybno jest bardzo dobrym i interesującym miejscem do nurkowania, zwłaszcza dla początkujących. Optymalną strefą dla rekreacyjnych nurków jest tutaj przedział głębokości od 3 do 6 m, w którym wykształca się bujna i mozaikowo wykształcona roślinność zanurzona. Poza wspomnianymi już łąkami ramienicowymi, występują tu skupiska wywłócznika kłosowego oraz rdestnic, w których schronienie znajdują także liczne ryby. Przy zwalonych drzewach oraz konarach, których jest dość sporo, podziwiać można dorodne okonie oraz szczupaki; z kolei przy szuwarach natknąć można się na dorodne liny oraz pięknie ubarwione wzdręgi.

Poza walorami przyrodniczymi jezioro ma bardzo interesującą historię. Ciekawostką jest fakt, iż przed II Wojną Światową stacjonowały tu obozy Hitlerjugend a pod koniec wojny organizowano tu także szkolenia dla młodych żołnierzy. Do tej pory natknąć się tu można na liczne ślady po tym okresie, w postaci okopów oraz pozostałości budynków.

Obecnie, w miejscu tuż przy byłej kwaterze Hitlerjugend, już od lat 60-tych XX w. rokrocznie odbywają się obozy harcerskie Korczakowców, którzy na stałe wpisali się w krajobraz tego jeziora. Warto także wspomnieć, że na terenie obozowiska Korczakowców tuż nad j. Grzybno powstał pierwszy na świecie pomnik Janusza Korczaka. To także dzięki ich działalności od lat korzystać można z czystej plaży oraz kilku pomostów. Jest to także najlepsze miejsce dojścia do jeziora (drogą polną od strony Świniar), znajduje się tu bowiem piaszczysta plaża ułatwiająca swobodne dojście i wodowanie z brzegu.