Trasa MTB Zabytkowe cmentarze mennonickie na Żuławach Malborskich

GR3miastoNa Traseo od października 2012

5.1/6

CHARAKTERYSTYKA TRASY

2018-11-03

Malbork, Nowy Dwór Gdański, Nowy Staw, Stogi Malborskie, Lichnowy, Nowa Cerkiew, Ostaszewo, Stawiec,

62 km

0 m

6 h 3 min

5.1/6

Kim byli Mennonici?

Mennonici to jeden z odłamów anabaptyzmu, który w wyniku prześladowań zmuszony był opuścić Holandię i szukać swego miejsca gdzie indziej w Europie. W Polsce Mennonici osiedlali się między innymi na Żuławach oraz w Dolinie Dolnej Wisły, na terenach dotychczas nie zamieszkanych, dając początek tzw. kolonizacji olęderskiej. Byli niezwykle pracowici, wykazywali się ogromną zręcznością i kunsztem jeśli chodzi o osuszanie bagien. Do ciekawostek zaliczyć można również istniejący do dzisiaj, ponad 90-kilometrowy wał przeciwpowodziowy ochraniający żuławskie i powiślańskie miejscowości. Stworzyli oni kulturę o niezwykle surowych obyczajach i zasadach, ich "religią" była praca. W związku z licznymi dramatycznymi wydarzeniami politycznymi w Gdańsku końca XVIII w. i początku XIX w. Mennonici zaczęli opuszczać tereny Polski. Pozostawili po sobie ciekawą kulturę materialną: zadbane wioski, schludne i czyste chałupy, a przede wszystkim cmentarze o fantazyjnych nagrobkach.

Cmentarze mennonickie:

Cmentarze mennonickie zakładane były zwykle w znacznym oddaleniu od wsi, co przyczyniło się w efekcie do tego że stosunkowo dużo nagrobków przetrwało do dziś, w przeciwieństwie do łatwo dostępnych cmentarzy lokalizowanych w obrębie wsi.

Charakterystycznym elementem cmentarzy mennonickich są tzw. stele, czyli pionowo ustawione płyty nagrobne wykonywane z kamienia lub, w przypadku mniej zamożnych rodzin, z drewna. Wyjątkowy eksponat można zobaczyć w lapidarium w nowodworskim Muzeum Żuławskim. Jest to odnaleziona w 1997 roku w Cyganku drewniana stela z 1876 roku. Stela wykonana z drewna modrzewiowego pomalowana szarą farbą miała imitować kamień. Z uwagi na nietrwałość materiału niewiele drewnianych steli przetrwało do dziś.

W Polsce, największy z cmentarzy mennonickich znajduje się we wsi Stogi Malborskie. Obecnie znajduje się na nim około 90 oryginalnych nagrobków kamiennych z XIX i I połowy XX w. Mają one formę tzw. steli, czyli pionowych prostokątnych płyt, zwykle zakończonych od góry trójkątnym tympanonem, na których umieszczano inskrypcje ku czci zmarłego i wersety z Biblii. Bardzo interesująca jest bogata symbolika nagrobna, wśród której pojawiają się takie elementy jak: zgaszona pochodnia, złamane drzewo, uskrzydlona klepsydra, gałązka bluszczu lub palmy, gołębica, gwiazda, słońce i wiele innych, tworząc niekiedy bardzo rozbudowany i skomplikowany przekaz symboliczny. Trzeba jednak zaznaczyć, że większość z tych znaków ma charakter ogólnochrześcijański i nie należy ich przypisywać wyłącznie inwencji religijnej mennonitów.

Komentarze

NA TEJ TRASIE PRZYDA CI SIĘ MAPA Z NASZEJ APLIKACJI

Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana

Mapa turystyczna "Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana" została opracowana we współpracy z pracownikami tegoż Parku, dzięki czemu stanowi dokładne i rzetelne źródło informacji na temat tego obszaru. Mapa Mierzei Wiślanej doskonale nadaje się do uprawiania zarówno turystyki pieszej, jak i rowerowej. Mapa swoim obszarem zamyka się na zachodzie przy Mikoszewie, na wschodzie zaś przy Fromborku.

Powiśle i Kociewie - cz. zachodnia

Mapa Kociewia i Powiśla w części zachodniej obejmuje obszar zamknięty przez Skarszew na zachodzie, Kwidzyn na południu, Malbork na wschodzie i Tczew na północy. Mapa zawiera szczegółowy obraz terenu, wraz ze szlakami i atrakcjami turystycznymi. Na mapie Powiśla i Kociewia znajdziemy m.in. Szlak Zamków Powiśla, Szlak Grzymisława, EuroVelo 9 i Szlak Kopernikowski.

Kociewie jest to region etnograficzno-kulturowy na Pomorzu Gdańskim, położony na lewym brzegu Wisły w dorzeczu Wdy i Wierzycy, obejmujący wschodnią część Borów Tucholskich. W przybliżeniu Kociewie zajmuje obszar obecnych powiatów starogardzkiego, tczewskiego i północnej części świeckiego, zamieszkany przez ok. 350 tys. mieszkańców. Część mieszkańców regionu posługuje się gwarami kociewskimi.

Powiśle i Kociewie - cz. wschodnia

Mapa Kociewia i Powiśla w części wschodniej obejmuje obszar zamknięty przez Białą Górę na zachodzie, Kwidzyn na południu i Elbląd na północnym wschodzie. Mapa zawiera szczegółowy obraz terenu, wraz ze szlakami i atrakcjami turystycznymi. Na mapie Powiśla i Kociewia znajdziemy m.in. Szlak Żuław Szlak Kopernikowski, Międzynarodowy Szlak Rowerowy R1.

Mierzeja Wiślana i Żuławy Wiślane

Mapa Wydawnictwa Compass "Mierzeja Wiślana i Żuławy Wiślane" poza wymienionymi w tytule Mierzeją i Żuławami Wiślanymi obejmuje swoim zasięgiem także, Wysoczyznę Elbląską oraz część Pojezierza Kaszubskiego, Wybrzeże Staropruskie, Pojezierze Starogardzkie i Dzierzgońsko-Morąskie. Mapa uwzględnia sieć szlaków turystycznych, rowerowych, a także szlaki żeglowne, porty i przystanie oraz Przekop Mierzei Wiślanej. Rok Wydania 2023

Pomorskie. Zamki i pałace

Mapa województwa pomorskiego na której zaznaczono za pomocą ilustracji zamki, dwory i pałace w województwie pomorskim. Mapa zawiera aktualną sieć dróg. Łącznie uwzględniono 121 miejsc wartych odwiedzenia.

Województwo Pomorskie

Mapa całego województwa pomorskiego z aktualnym przebiegiem dróg. Opisano ich numerację i kilometraż, zaznaczono również stacje paliw. Miejsca ciekawe, warte odwiedzenia podkreślono kolorem żółtym. Mapa posiada opisaną siatkę geograficzną WGS 84 przez co można ją zastosować do urządzeń z GPSem. Na rewersie umieszczono indeks miejscowości (miasta, wsie, przysiółki, duże dzielnice) oraz mapki tematyczne z podziałem administracyjnym, kodami pocztowymi, ochroną przyrody i krainami goegraficznymi.

Miejscowości na trasie

Malbork