Pałac w Młoszowej to obiekt powstały w połowie XIX wieku na obszarze dawnego dworu Młoszowskich. Za twórcę budowli uważa się Juliusza Florkiewicza, dzięki któremu z niewielkiego dworku powstał piękny kompleks pałacowy. Pałac był kilkakrotnie przebudowywany a do najciekawszych elementów kompleksu należą : neogotycka kaplica pałacowa, Bastion Belwederski i Brama Krakowska. Pałac położony jest w otoczeniu zabytkowego parku, obecnie budowla znajduje się w rękach Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i nie jest udostępniony zwiedzającym.
Dwór wraz z przynależnym doń terenem zakupili w 1920 r. Zieleniewscy. Przeprowadzili remont zaniedbanego budynku oraz dokonali jego przebudowy. Po wojnie pozostał on w rękach Zieleniewskich, lecz na parterze dworu rezydowały różne instytucje. W 1983 r. właścicielem dworu stała się Gmina Trzebinia, która przeprowadziła prace renowacyjne. Dwór odzyskał dawną świetność i mieści dzisiaj w piwnicach restaurację i kawiarnię, na piętrach pokoje hotelowe, a w dawnej kaplicy muzeum regionalne. Działa tutaj również powołana w 1996 r. instytucja kultury „Dwór Zieleniewskich”, organizująca koncerty, wystawy, warsztaty i spotkania ze znanymi osobami.
położony w centrum Trzebini sztuczny zalew znajduje się w nieczynnym wyrobisku kamieniołomu wapieni. Jego powierzchnia wynosi około 3 ha, a średnia głębokość około 9,5 m. Akwen zasilany jest podziemnymi źródłami a wody akwenu należą do pierwszej klasy jakości W sezonie letnim funkcjonuje jako kąpielisko miejskie chętnie odwiedzane przez mieszkańców miasta i okolic W maju 2018 r. zakończono budowę podwieszanych basenów na terenie akwenu. Balaton otoczony jest (zwłaszcza od północy) przez strome skały, które są dobrym miejscem do wspinaczki.
O murowanym kościele pisał już Jan Długosz, ale nie przekazał kto i kiedy go wybudował. Możliwe, że kościół postawiono w 1429. W połowie XVI wieku do gotyckiego prezbiterium i nawy dobudowano południową kaplicę, a w wieku XVII od strony północnej postawiono kaplicę św. Stanisława. Pod kościołem znajdują się cztery podziemia, w których chowano wybitnych mieszczan. Dzisiejszy kształt nadano kościołowi w latach 1912-1914. Z dawnego kościoła pozostało prezbiterium i kaplica św. Stanisława.
Obiekt zwany Domem Urbańczyka jest pełną uroku willą miejską, zbliżoną architektonicznie do niewielkich dworków przełomu XIX i XX wieku. Został zbudowany pod koniec XIX wieku przez Franciszka Urbańczyka, powiatowego budowniczego współtwórcy planu „upięknienia” Chrzanowa z 1838 roku. Po przeprowadzeniu kapitalnego remontu został w 1985 roku udostępniony jako obiekt muzealny, miejsce wystaw okazjonalnych, spotkań i koncertów. W niewielkim ogrodzie powstało miniaturowe muzeum geologiczne z kolekcją między innymi skamieniałych pni drzew.
Główną siedzibą Muzeum jest zabytkowy XVI-wiecznym lamus dworski z czasów rodu Ligęzów. W XVIII wieku Ossolińscy przebudowali budynek umieszczając w nim oficynę dworską. W XIX wieku zamieszkali w nim Loewenfeldowie, ostatni właściciele dóbr chrzanowskich. Budynek został zaadaptowany na cele muzealne w latach 60. XX wieku.
Pokonanie masywu leśnego znajdującego się między Chrzanowem a Jeleniem-Dąbiem umożliwia całkiem dobrej jakości leśna droga oznaczona początkowo zielonym a później czarnym szlakiem
Kiedyś mieścił się tu słynny w całym regionie hotel "Wrzos" i domki letniskowe Ośrodka Wypoczynkowo-Rekreacyjnego Kopalni Jaworzno. Do dziś pozostał po nim ślad w postaci latarni morskiej. Kompleks czterech stawów Belnik w jaworznickim Jeleniu-Dębie otacza sosnowy las.
Kamienie młyńskie zwykle kojarzą się z mieleniem zboża, tymczasem te znajdujące się w przy leśniczówce w Chełmku są pozostałością po funkcjonującej w tym miejscu na przełomie XIX i XX wieku przetwórni gipsu. Wydobyte tafle gipsu prażono i mielono w młynie usytuowanym w pobliżu leśniczówki a ważące ok. 1,5 tony młyńskie kamienie wprowadzane były w ruch za pomocą maszyny parowej.
Budowę kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Bobrku rozpoczęto w 1798 r. Świątynia została poświęcona 1804 r, jeszcze przed ukończeniem samej budowy w roku 1810. Kościół jest obiektem orientowanym, murowanym, jednonawowym, potynkowanym, nakrytym dachami wielopołaciowymi. Nad wejściem w fasadzie znajduje się trójkątny fronton z Okiem Opatrzności i tarcza zegarowa. Kościół wzniesiony został na planie krzyża łacińskiego z półkoliście zamkniętym prezbiterium i z wieżą w fasadzie nakrytą kopułką zwieńczoną krzyżem.
Pałac w Bobrku to budynek eklektyczny, wzniesiony w pierwszej połowie XIX w. w stylu klasycystycznym, przebudowany na początku XX w., z dodaniem elementów neobarokowych. Murowany z cegły, pierwotnie potynkowany, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, dwukondygnacjowy, nakryty był wysokim dachem czterospadowym. Fasada (elewacja południowa) dwunastoosiowa, z trzema ryzalitami, zwieńczonymi neobarokowymi szczytami. W środkowym ryzalicie, na osi budynku, główne wejście. Elewacja ogrodowa powtarza układ fasady, jedyną różnicą jest wydatny półkolisty ryzalit środkowy.
Budowla wzniesiona w średniowieczu na szczycie wzgórza, na prawym brzegu rzeki Soły w Oświęcimiu. Zamek składa się ze zbudowanej pod koniec XIII-wieku wczesnogotyckiej wieży typu bergfried oraz dwukondygnacyjnego, podpiwniczonego budynku wzniesionego na planie prostokąta (stare skrzydło zamku z początku XVI wieku) i łącznika z lat 1929–1931 wybudowanego na miejscu starszej zabudowy. Znaczną część fortyfikacji zabrała – zmieniająca przez wieki swój bieg – rzeka.
W sąsiedztwie kościoła znajduje się odrestaurowana w 2000 r. synagoga stowarzyszenia religijnego Chewra Lomdei Misznajot (Bractwa Studiujących „Misznę”, wybudowana w okresie międzywojennym
Po północnej stronie Rynku wznosi się trójnawowy kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP, zbudowany na początku XV w., z czasem wielokrotnie przebudowywany i modernizowany (1529, 1563, 1681 i 1863 r). Do cennych zabytków należy marmurowa chrzcielnica z 1613 r.
Kaplicę, będąca jednym z najcenniejszych zabytków miasta i jedynym zachowanym budynkiem dawnego klasztoru dominikanów, wzniesiono w 1304 roku i pierwotnie była ona kapitularzem. Po kasacie zakonu w 1782 roku kaplica i cały klasztor popadł w ruinę. W 1894 roku kaplicę wykupiono i odrestaurowano Zrekonstruowano pierwotny wygląd zewnętrzny kaplicy, wnętrze ozdobiono polichromiami w stylu młodopolskim. W latach 2014–2018 przeprowadzono gruntowny remont.
Rynek w Oświęcimiu został wymierzony podczas średniowiecznej lokacji miasta, jako centralny punkt handlowy otoczony początkowo zabudową drewnianą. Obecnie rynek otaczają murowane kamienice w większości z XIX wieku, a na płycie funkcjonują lokale gastronomiczne. Jedną z najbardziej okazałych kamienic jest późno klasycystyczna, jednopiętrowa Kamienica Ślebarskich (Dom Ślebarskich) Gmach z ozdobnym gankiem wspartym na kolumnach, wybudowany ok. 1830 przez Michała Ślebarskiego, do końca XIX wieku był własnością rodziny Ślebarskich. Obecnie mieści się tu siedziba sądu.
Fragment WTR między Oświęcimiem a Mętkowem poprowadzony jest wzdłuż korony wałów przeciwpowodziowych
kościół w Mętkowie został zbudowany w XVIII wieku z drzewa modrzewiowego jednakże pierwotnie pełnił funkcję kościoła w Niegowici. Do Mętkowa został przeniesiony w 1973 r. Powstała na planie prostokąta świątynia ma charakterystyczną dla stylu podkarpackiego zrębową konstrukcję. W kościele tym, jak stał jeszcze w Niegowici, swoją pierwszą posługę kapłańską pełnił ks. Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II.
Muzeum znajduje się u podnóża zamku Lipowiec. Pierwsze obiekty postawiono w 1969 r., skansen zwiedzać można było od 1973 r. Na obszarze 5 ha rozmieszczono 23 obiekty budownictwa drewnianego Krakowiaków Zachodnich, z terenów położonych na zachód od Krakowa. Wśród eksponatów jest m.in. kościół z Ryczowa z 1623 r. pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, utrzymany w typie budowli gotyckiej, posiada oryginalne wyposażenie. W kościele odprawiane są okolicznościowe nabożeństwa towarzyszące ceremoniom ślubnym i tradycyjnym obrzędom.
W 1243 r. dobra babickie wraz z Lipowcem nabył biskup krakowski Jan Prandota. Lipowiec pozostał własnością biskupstwa do 1789 r. Za czasów biskupa Jana Prandoty zamek prawdopodobnie był drewniany. Zamek był wielokrotnie przekształcany. Pełnił funkcję strażniczą oraz rezydencjonalną, później został więzieniem dla duchownych. Kolejne wojny i pożary doprowadziły zamek do ruiny. Opuszczony i niszczejący zamek przetrwał w stanie ruiny do połowy lat pięćdziesiątych XX w., kiedy to uznano Lipowiec za obiekt zabytkowy i przeprowadzono prace konserwatorskie
W 1832 roku został wzniesiony barokowy pałac z inicjatywy Wincentego hrabiego Szembeka. Na przełomie XIX/XX wieku majątek zakupił hrabia Adam Starzeński, który w latach 1900-1901 przebudował pałac, nadając obiektowi dzisiejszy wygląd. Objęła ona m.in. adaptację wnętrza, niewielką dobudowę od zachodu, nowe ukształtowanie elewacji oraz dachy łamane z facjatami i lukarnami. Po II Wojnie Światowej w dworze działało Technikum Rachunkowości Rolniczej, które istniało do 1953 r. Następnie obiekt został przekazany na cele opieki społecznej. W 1954 r. utworzono w nim Zakład Specjalny dla Umysłowo Upośledzonych, Niezdolnych do Pracy Kobiet, który następnie przekształcono w Dom Pomocy Społecznej.
Budowa kościoła rozpoczęła się w I połowie XVI wieku i trwała do 1576 roku. W 1605 roku kościół został konsekrowany. W ciągu wieków jego architektura i wystrój wielokrotnie ulegały przekształceniom i uzupełnieniom. Na kościele znajduje się sygnaturka kształtu barokowego, a także dzwon wykonany w 1850 r.
Skałka z daleka przypomina ruiny zamku, ale tak naprawdę jest skałą, powstałą na dnie ciepłego, triasowego morza ok. 215 milionów lat temu ze szczątków glonów i liliowców. Nazywa się je dolomitem diploporowym. Niestety niechętnie tworzy on ostańce. Dość wspomnieć, że najbliższe Trzebini skałki z tego materiału znajdują się we...Włoszech i są to słynne Dolomity. Ze skałką związanych jest wiele podań w tym to, że znajdują się pod nią podziemne tunele i korytarze łączące Zamek w Lipowcu, z zamkami leżącymi na Jurze Krakowsko- Częstochowskiej m.in. w Ogrodzieńcu czy Rabsztynie.
Największy w gminie zbiornik wodny (pow. 54 ha i długość ok. 1,5 km), został założony w latach 60-tych i stanowi doskonałe miejsce wypoczynku dla mieszkańców Trzebini i Chrzanowa. Zalew zasilany jest wypływającą z Puszczy Dulowskiej rzekę Chechło i potok Młoszówkę.
Skomentuj