Na cmentarzu w Cieplicach spoczywa 2014 żołnierzy austro-węgierskich i 561 rosyjskich.
Jest to największy pod względem liczby pochowanych cmentarz z okresu I wojny światowej na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.
zbudowany 1430 r. lub 1490 r. powiększony w 1873 r. Po zniszczeniu w 1914 r. odbudowany w 1922 r. Wewnątrz barokowe sprzęty i epitafia z XVII wieku.
Powstanie niewielkiego zameczku w Bydlinie z uwagi na brak jakichkolwiek źródeł ginie w mrokach dziejów, trudno więc na jednoznaczne określenie, kiedy oraz przez kogo obiekt został zbudowany. Spotkać można również opinię, że warownia ta nigdy nie była zamkiem i od początku do końca pełniła przede wszystkim funkcje sakralne. Pierwsze wzmianki na temat zamku sięgają końca XIV w. natomiast został on opuszczony pod koniec XVIII w. i stopniowo zamieniał się w ruinę.
Zabytkowa kaplica pw. Pocieszenia NMP została wzniesiona w XVIII w, podobno na miejscu dawnej pustelni. Wewnątrz kaplicy znajduje się posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem, gotycki, zapewne z pierwszej połowy XV w.
Obelisk upamiętnia miejsce w którym w dniu 18.11.1914 podczas bitwy o Załęże z wojskami rosyjskimi zginął por. Stanisław Paderewski, dowódca Trzeciej Kompanii Pierwszej Brygady Józefa Piłsudskiego. Por. Stanisław Paderewski był przyrodnim bratem słynnego pianisty, kompozytora i polityka – Ignacego Jana Paderewskiego.
Dolina Wodąca jest suchą doliną krasową, tzw. „wodącą", w której tylko okresowo płynie woda. Dolina Wodącej swym zasięgiem obejmuje kilka mniejszych form dolinnych, zespoły ostańców w okolicy Smolenia, Strzegowej i Złożeńca oraz źródliska rzeczki Dżdżenicy (Tarnówki). Cechą charakterystyczną Doliny Wodącej są duże różnice wysokości, dochodzące nawet do 100 metrów. Na terenie doliny znajduje się m.in. Skała Biśnik. z reliktem wieżowej fortyfikacji oraz kilkoma jaskiniami, m.in. najdłuższa w tym rejonie Jaskinia Psia (Źródlana) oraz Jaskinia na Biśniku.
Pierwszy zamek w Smoleniu powstał prawdopodobnie w XIII wieku, ale w 1300 roku uległ spaleniu. Ponownej odbudowy doczekał się w połowie XVI wieku przez Ottona III z Pilczy. Stał się rezydencją zamożnej rodziny Padniewskich, którzy później opuścili go. Podczas potopu Szwedzkiego zamek został zdewastowany. Został odkupiony dopiero w XIX wieku i powstała tam fabryka śrub. W XX wieku na terenie zamku odbywały się liczne prace archeologiczne i zabezpieczające. Obecnie zamek jest udostępniony do zwiedzania
widok w kierunku zachodnim i na zachodnie podzamcze z wieży zamku wysokiego
widok z wieży zamku wysokiego na Skały Zegarowej wznoszące się nad Doliną Wodącej
Murowany dworek w Smoleniu został zbudowany przez Leona Epsteina na początki XIX w., który po nabyciu Pilicy dokupił w roku 1877 dobra smoleńskie. Z uwagi na zły stan techniczny został rozebrany w latach 1948/49 a na jego miejscu stanął obecny budynek, pseudoklasycystyczny, bez cech zabytkowych. Użytkowany był jako leśniczówka.
Kościółek wraz z niewielkim drewnianym klasztorem wzniesiony był w XVII w., prawdopodobnie ok. 1610 r. choć niektóre źródła mówią, że wzniesiony został w roku 1647. Kościółek należał początkowo do zakonu bożogrobców, potem do augustianów zwanych markami. W 1800 r., po śmierci ostatniego z kanoników, został przekazany protestantom na zbór. Od 1874 r. zabytek jest w ruinie.
Pałac w Pilicy powstał w 1602 r. za sprawą Wojciecha Padniewskiego. Jej dalszej rozbudowy dokonał Jerzy Zbaraski, wówczas to powstała rezydencja na kształt włoskiej willi z arkadowym portykiem, największa w Polsce. W połowie XVII wieku kolejny właściciel - Stanisław Warszycki otoczył pałac potężnymi fortyfikacjami bastionowymi i fosą. XVIII wiek minął na rozbudowie pałacu w stylu francuskim. Wtedy też założono park w tym samym stylu. Budowla w ciągu wieków często zmieniała swych właścicieli, stąd mieszanka stylów i różnorodnej myśli przewodniej. Obecnie pałac jest opuszczony i powoli zamienia się w ruinę.
Rynek w Pilicy zachował typowy układ zabudowy miasta średniowiecznego otaczające do budynki pochodzą jednak głównie z XIW i XX w. co jest wynikiem licznych pożarów. Najbardziej rzucający się w oczy jest ratusz, który został zrekonstruowany w 2014 r. w miejscu XVII wiecznego ratusza spalonego podczas najazdu przez Szwedów w 1655 r.
Obok zrekonstruowanego ratusza na Rynku stoi, również zrekonstruowana, zadaszona studnia miejska.
Na dzisiejszy kształt kościoła złożyło się wiele nawarstwień historyczno-stylowych. Pierwotna świątynia, w stylu gotyckim, wniesiona została na przełomie XIV i XV w. z fundacji Pileckich. Kościół został przebudowany około stu lat później – za czasów, gdy panami tutejszych włości byli Padniewscy. Nabrał wówczas wielu cech barokowych.
Klasztor franciszkanów i kościół pw. Najświętszego Imienia Jezus swym rodowodem sięga 1740 r., kiedy na zaproszenie Marii Józefy Sobieskiej (synowej króla Jana III Sobieskiego) do Pilicy przybyli zakonnicy. Z jej fundacji powstał okazały klasztor oraz świątynia, wybudowana w latach 1743-1746. Od 1 stycznia 2003 r. świątynia podniesiona została do rangi sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej Opiekunki Rodzin.
Historyczny drewniany kościół św. apostołów Piotra i Pawła na wzgórzu św. Piotra został spalony pod koniec II wojny światowej w 1945 r. Obecny kościół stanowią wykonane z drewna ołtarz, ogrodzenie i dzwonnica oraz murowana zakrystia, która jako jedyna ocalała z pożaru w 1945 r.
Pałac w Wierbce został wzniesiony przez Chrystiana Augusta Moesa około 1889 roku. W rękach jego rodziny rezydencja pozostała do 1945r. Następnie majątek został znacjonalizowany. W latach osiemdziesiątych XX wieku zabytkową budowlę przeznaczono na siedzibę ośrodka odwykowego dla narkomanów. W 1987r. pałac został zniszczony w wyniku pożaru. Odtąd dawna rezydencja Moesów do dziś pozostaje w ruinie. Ruiny wraz z otaczającym je parkiem nie są zabezpieczone przed wejściem i można po nich swobodnie spacerować.
Przypuszcza się, iż murowany zamek powstał na przełomie XIV i XV w., wcześniej zapewne istniały tu jakieś fortyfikacje drewniane. Badania przeprowadzone na przełomie lat 80-tych i 90-tych XX w. pozwoliły na ustalenie, iż plan budowli miał kształt nieregularnego pięcioboku. Prawdopodobnie murowany obiekt nie został ukończony i nie wiadomo nawet, czy był zamieszkiwany. Do naszych czasów, pośród bukowego lasu porastającego wzgórze, zachowały się fragmenty dwóch murowanych ścian.
kościół pochodzi z 1766 roku. W 1870 r. nastąpił remont i rozbudowa świątyni – dobudowano wówczas murowaną nawę od strony zachodniej. Kościół zbudowany jest w konstrukcji zrębowej, jednonawowy, węższe od nawy prezbiterium zamknięte jest trójbocznie. Dwukalenicowy dach kościoła zwieńczony jest blaszaną wieżyczką z latarnią. Drewniana dzwonnica pochodzi XVIII wieku.
Wybudowany pod koniec XVIII w. dworek jest typową budowlą klasycystyczną, chociaż nie posiada charakterystycznego kolumnowego ganku – wejście prowadzi przez drewnianą, przeszkloną werandę. Jest parterowy, z występującym przed lico fasady ogrodowej, trójbocznie zamkniętym salonem.
Kościół znany jako kościółek Mariacki lub kościółek Szpitalny został wzniesiony z drewna modrzewiowego w 1638 r. i od początku pełnił funkcję kościoła przyszpitalnego. Nieduża świątynia składa się z kwadratowej nawy i mniejszego, kwadratowego prezbiterium. Barokowy charakter kościoła podkreśla m. in. fasada z trójkątnym szczytem oraz wysoka czworoboczna wieżyczka z latarnią. We wnętrzu kościoła podziwiać można polichromowane sklepienia żebrowe, a ściany pokryte są barokowymi malowidłami iluzjonistycznymi. Z wyposażenia warto zwrócić uwagę na gotycki posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVI w., barokowe ołtarze i sarkofagi.
Skomentuj