Kombinat DAG Alfred Nobel

Kombinat DAG Alfred Nobel Krzystkowice (Alfred Nobel Dynamit Aktien-Gesellschaft) – pozostałości niemieckiej fabryki amunicji na terenie lasów w okolicach Nowogrodu Bobrzańskiego. Zajmują ok. 35 km² powierzchni. Część terenu jest niedostępna z powodu przejęcia przez jednostkę wojskową oraz zakład karny w pobliskim Krzywańcu.

Fabryka została założona prawdopodobnie w 1939 roku jako filia koncernu IG Farben. Jej profil produkcji jest nie do końca poznany z powodu braku dokumentacji. Na bardzo ściśle strzeżonym terenie zakładu znajdowały się bloki mieszkalne i kasyna, własna straż pożarna i sieć kolejowa z licznymi rampami przeładunkowymi. Istniała tu też filia obozu koncentracyjnego Gross Rosen, którego więźniowie stanowili dużą część siły roboczej fabryki.

Część urządzeń została zdemontowana i ewakuowana krótko przed ofensywą armii radzieckiej, reszta zdemontowana i wywieziona przez Rosjan po wojnie. Do dziś pozostały konstrukcje betonowe, ruiny hal produkcyjnych, olbrzymie silosy pokryte kilkumetrową warstwą ziemi, na których zdążyły już wyrosnąć drzewa. Widoczne są pozostałości infrastruktury w postaci sieci dróg i linii kolejowych oraz schronów (służących w przypadku nalotów oraz wybuchów w wyniku wypadków przy pracy). Teren, obecnie niestrzeżony, stanowi okoliczną atrakcję turystyczną.

Co ważne, niektóre budynki grożą zawaleniem nie namawiam do wchodzenia a szlak jest tylko wyłacznie informacyjny jak ja to zwiedzałem. Trzeba bardzo uważac żeby nie wpaść w studzienki czy kanały które nie rzadko maja lekko 3 metry głębokości i nie ma jak z nich wyjść. Nie biorę absolutnie żadnej odpowiedzialności za kogoś kto pójdzie tym szlakiem.