Skowrony pętla - szlak niebieski

Lokalny szlak pętlowy zaczyna się w centrum Skowron, przy skrzyżowaniu drogi powiatowej nr 1183N z drogą gminną biegnącą do Nawt. Prowadzi głównie drogami szutrowymi i asfaltowymi, ale są też betonowe, gruntowe i bruk. Na ten szlak zalecane są rowery o szerokich oponach, gdyż po deszczu występuje błoto. Natężenie ruchu jest niewielkie. Bez mostka na rzece Wąskiej szlak prowadzi tylko do Grądek (12,2km). Na szlaku można podziwiać krajobraz i panoramę doliny rzeki Wąskiej stanowiącej Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Wąskiej.

Atrakcje:

Skowrony – wieś z początków XIV wieku z bogatą historią wojen polsko-krzyżackich, osadników z Niderlandów, przemarszami wojsk polskich, szwedzkich, rosyjskich, napoleońskich. W Skowronach wybudowano gospodę-gościniec w 1898 roku, salę zgromadzeń ludowych w 1899 roku, uruchomiono placówkę poczty konnej z Morąga do Słobit, zelektryfikowano wieś w 1924 roku, powołano straż pożarną w 1913 roku, parafialną stację opieki społecznej w 1931 roku, wybudowano remizę z aresztem i położono asfalt ze Skowron do Markowa w 1937 roku, kąpielisko, plac festynów ludowych, boisko sportowe, strzelnicę. We wsi funkcjonowały: kasa bankowa, poczta, chór parafialny, kapela muzyczna, klub gry na organkach. II wojna światowa przyniosła ogromne zniszczenia. Pozostał kościół z XIV wieku, wybudowany na miejscu grodziska, rozbudowany w 1699 roku i odbudowany po pożarze w 1909 roku. Kościół pw. Wniebowzięcia NMP z drewnianą wieżą, pokrytą gontem jest filią Parafii pw. św. Stanisława i Męczennika w Osieku. Został odnowiony pod koniec lat 90-tych XX wieku. Przed kościołem znajdują się dwa pomniki 32 ofiar I wojny światowej. Pierwszy zbudowany w 1926 roku i przebudowany na kapliczkę po II wojnie światowej i drugi wykonany w 2006 roku w 650 rocznicę Skowron z nazwiskami mieszkańców Skowron i okolicznych miejscowości. W 2009 roku w Skowronach zamieszkiwało 255 osób, w tym 128 mężczyzn i 127 kobiet. Według Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku we wsi było 49 budynków mieszkalnych, w których były 83 mieszkania. Mieszkania zamieszkałe (80) wg okresu budowy obiektów to: 5 sprzed 1918 roku, 53 z lat 1918-44, 1 z lat 1945-70, 11 z lat 1971-88, 10 z lat 1989-2002. W 2002 roku funkcjonowało 90 gospodarstw domowych. W 2001 roku zarejestrowanych było 7 podmiotów gospodarczych, w tym 1 w rolnictwie i 6 w usługach.



Grądki – powstały w czasach krzyżackich. W latach 1578-1690 kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Grądkach był filią kościoła pw. św. Stanisława w Skowronach. Patronat nad nim sprawował ród Dӧnhof z Kwitajn. Obecny kościół pochodzi z 1776 roku, został poważnie uszkodzony dopiero w 1945 roku i niszczał do 1980 roku. Od 1993 roku jest filią kościoła pw. świętych Piotra i Pawła w Rogajnach. W 2009 roku w Grądkach zamieszkiwały 274 osoby, w tym 137 mężczyzn i 137 kobiet. Według Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku funkcjonowało 79 gospodarstw domowych. W 26 budynkach było 81 mieszkań, w tym 32 z lat 1918-44, 38 z lat 1945-70, 8 z lat 1971-88. W 2011 roku było zarejestrowanych 8 podmiotów gospodarczych, w tym 2 w dziale rolnictwo, 1 w dziale przemysł, 1 w budownictwie i 4 w usługach.



Nawty – pruska wieś z nadaniem z 1351 roku należała do komornictwa w Pasłęku, a następnie w Burdajnach. W 1820 roku folwark we wsi podlegał pod Fundację Dӧnhoffów dla Biednych w Kwitajnach. W 1925 roku wieś posiadała 796 ha, było 21 domów i żyło 231 osób. Po reformie 1928 roku Nawty były siedzibą gminy ziemskiej, pod którą podlegały Grużajny, Kandyty i Siedlisko. Przed wybuchem II wojny światowej było 46 zabudowań i 200 mieszkańców, funkcjonowała mleczarnia, kuźnia i szkoła. Po wojnie zniszczał budynek zarządcy majątku, a z czasem także budynek zlikwidowanej w latach 70-tych XX wieku szkoły. Nawty obecnie są osadą w gminie Godkowo. W 2006 roku we wsi zamieszkiwało 45 osób.



źródło: www.kanalelblaski.eu