Sławików-Łubowice-Brzeźnica-Czerwięcice (2 pałace i zamek)

W 1582 r. właścicielem Sławikowa był rycerz Maciej Noß von Grabow, od którego wioskę odkupił w 1595 r. Jerzy II Maksymilian von Oppersdorff, starosta księstwa opolsko – raciborskiego. Po śmierci Jerzego II rozległe dobra rodziny Oppersdorff zostały podzielone między jego czterech synów. Polską Cerekiew, Sławików i Grzegorzowice odziedziczył trzeci pod względem starszeństwa, Fryderyk von Oppersdorff (1593-1636). Według różnych źródeł dwa ostatnie wspomniane majątki sprzedał w 1619 lub 1625 roku. Do 1649 r. właścicielem Sławikowa był Heinrich Stolz und Simsdorf. Następnie w latach 1649 – 1701 wioska należała do hrabiego Jana Bernarda von Praschma, od którego odkupił ją baron Silvius Erdmann von Trach (zm. 1717 r.). Spadkobiercy barona von Trach w 1731 r. sprzedali dobra w Sławikowie Fryderykowi Grzegorzowi von Lautensac. Kolejnym właścicielem majątku był od 1761 Johann Gottlieb von Drechsler. Po nim w latach 1772-1795 Sławików należał do rodziny von Ingersleben. W 1795 r. posiadłość nabył Adolf von Eichendorff z sąsiednich Łubowic. Problemy finansowe zmusiły Eichendorffów do wyprzedaży dóbr w XIX w. W 1831 r. majątek w Sławikowie kupił od nich baron Ernst von Eickstedt, jeden z trzech synów Joachima Bogumiła ze Strzybnika. W rękach rodziny von Eickstedt dobra pozostały do 1945 r. Po zmarłym w 1865 r. Erneście odziedziczył je jego syn Ernest Fryderyk junior. Kolejnym właścicielem był syn Ernesta Fryderyka, Guido (1877-1924). Po nim dobra odziedziczył syn, dr prawa Rudolf Karl Ferdynand Ernst Guido (ur. 1906 r.). W książce adresowej z 1937 r. Rudolf von Eickstedt wymieniony był jako właściciel dóbr Sławików, Grzegorzowice i Sumina. Niestety nie znam daty jego śmierci, ale prawdopodobnie był on ostatnim prywatnym właścicielem wymienionych majątków, które po 1945 r. zostały upaństwowione. Rezydencja Eickstedtów w Sławikowie została uszkodzona w czasie działań wojennych wiosną 1945 r., do dziś w jej ścianach można zauważyć liczne ślady po pociskach. Do ostatecznej ruiny doprowadziło ją Państwowe Gospodarstwo Rolne, działające w Polsce Ludowej w dawnym folwarku.

Dobra w Czerwięcicach od 1712 r. prawie przez dwieście lat pozostawały w rękach jednej rodziny. Bardzo prawdopodobne, że Wrochemowie zbudowali w miejscowości swoją rezydencję, tym bardziej iż poza Dolędzinem był to jedyny majątek jednej z linii rodu. O znaczeniu Czerwięcic dla Wrochemów świadczy również wybór tutejszej kaplicy jako nekropolii. Informacje o historii pałacu w Czerwięcicach są bardzo skromne, powstał on podobno dopiero w 1892 r. bądź też w latach 1847-1892 r. Być może Wrochemowie zbudowali już w XVIII w. dwór, który w l847 i 1892 roku przeszedł kolejne przebudowy, w rezultacie których uzyskał formę neorenesansowego pałacu. Wydaje się również wątpliwe, by ostatniej przebudowy dokonali Szymonscy, w 1892 r. Zofia von Wrochem miała dopiero osiem lat i prace budowlane sfinansował raczej jej ojciec, niż przyszły małżonek.

Neorenesansowy pałac to budynek murowany, z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie zbliżonym do prostokąta, dwukondygnacjowy, całkowicie podpiwniczony, nakryty wysokim czterospadowym dachem z lukarnami. Elewacja pd. (ogrodowa), 11-osiowa, z dwoma ryzalitami bocznymi w formie wież i 3-osiowym ryzalitem środkowym zwieńczonym trójkątnym frontonem. Przed ryzalitem środkowym kolumnowo-filarowy portyk. Okna bocznych ryzalitów w bogatych obramieniach. W elewacji bocznej (wsch.) centralny ryzalit zwieńczony szczytem z wolutowymi spływami i trójkątnym naczółkiem. Elewacje ozdabiają profilowane gzymsy kordonowy i koronujący. W budynku zachowany pierwotny układ pomieszczeń - dwutraktowy, z korytarzem i holem na osi.

Pałac usytuowany jest na wzniesieniu górującym nad wioską, otacza go niewielki, zaniedbany park krajobrazowy, w pobliżu również pozostałości zabudowań gospodarczych dawnego folwarku, powoli rozgrabiane przez „nieznanych sprawców”. Obiekt w złym stanie zachowania, w rękach prywatnych, można go oglądać tylko z zewnątrz. Po 2003 r. właściciel otoczył go ogrodzeniem, nie rozpoczął jednak remontu.

Do rejestru zabytków sztuki w Czerwięcicach zespół pałacowy: pałac, stodoła, park wpisano 15.11.1997 r., pod nr rej.: A/1650/97. Na końcu miejscowości znajduje się dawna klasycystyczna kaplica, rozbudowana i przekształcona w 1999 r. na kościół filialny p.w. Matki Boskiej Różańcowej. W zewnętrzne ściany świątyni wmurowane dwie kamienne płyty nagrobne. Pierwsza z nich, z postacią dziecka, pochodzi z początku XVII w., druga przedstawia niewiastę, najprawdopodobniej wdowę, z rodu von Wrochem, zmarłą w 1721 r. W kaplicy w latach 60-tych XX w. była jeszcze trzecia płyta, obecnie zaginiona. Na cmentarzu obok kaplicy zespół nagrobków rodziny von Wrochem i spokrewnionych z nią rodzin von Szymonski i von Watzdorf.