Początki, koniec jak również przeznaczenie myślenickiej strażnicy zwanej też zamkiem nie są do końca potwierdzone. Przyjmuje się, że powstała na przełomie XIII i XIV wieku, dokumenty potwierdzają istnienie w 1342 r. w nim komory celnej, pobierającej opłaty od kupców. Do ostatecznego zniszczenia doszło w XVI lub w XIX wieku, gdy został wysadzony w powietrze. Głównym elementem założenia była wolnostojąca, cylindryczna wieża zbudowana z miejscowego piaskowca. Jej podstawa miała średnicę 10 metrów, a wnętrze 2,5 metra. Do dnia dzisiejszego pozostały jedynie resztki wysadzonego w powietrze muru wieży, porozrzucane po gęsto porośniętym roślinnością terenie.
Młyn wodny zbożowy zbudowany został po 1855 r. Główna część młyna to budynek prostokątny drewniany o konstrukcji zrębowej, częściowo na podmurowaniu z kamienia. Dach młyna jest siodłowy z wystawką. Do młyna przylega budynek mieszkalny dwutraktowy z przelotową sienią. Dach części mieszkalnej jest siodłowy. Młyn był własnością prywatną rodziny Łętochów do roku 1972, kiedy zakupiony został przez A. Unold, która po remoncie otwarła w młynie lokal gastronomiczny oferując staropolskie potrawy. Obecnie pełni funkcje mieszkalne.
Kościół został wybudowany pod koniec wieku XV w miejscu najstarszego kościoła w Myślenicach. Podobnie jak kościół parafialny, powstał w stylu gotyckim, lecz przez liczne przebudowy, posiada elementy charakterystyczne dla wielu stylów. Przy kościele oraz po przeciwnej stronie ulicy Niepodległości znajdują się dwa cmentarze. Kościół jest jednym z punktów na projektowanej Beskidzkiej Drodze św. Jakuba. W jego pobliżu, na zboczu Plebańskiej Góry, znajduje się źródło zwane „Studzienką”. Mieszkańcy Myślenic uznawali wodę z tego źródła za uzdrawiającą. Obok niego w XVIII wieku powstała Kaplica Matki Bożej Śnieżnej.
Dwór wzniesiony został w końcu XVIII wieku w stylu klasycystycznym. Pierwotnie został wybudowany, jako budynek o dwu izbach, z biegiem lat dwór został powiększony o pozostałą część parteru oraz facjatę z dwoma oknami. Budynek w czasie przebudowy nakryto czterospadowym dachem z nadbitkami. Dwór był własnością księżnej Lubomirskiej, która sprawowała nad nim opiekę poprzez dzierżawców do 1945 r. Po II wojnie światowej we dworze Dolnowiejskim zamieszkali lokatorzy. Obecnie funkcjonuje tam filia Biblioteki Pedagogicznej w Krakowie.
Budynek został zbudowany w latach 80-tych XVIII wieku na terenie dawnego wójtostwa myślenickiego i zespołu dworskiego przy pomocy materiałów pochodzących z rozebranego dworu Spytka Jordana, jako budynek administracyjny, przeznaczony dla zarządców majątków dworskich. Budynek w ciągu wieków zmieniał swoje funkcje. Na przełomie XIX/XX wieku na parterze mieściła się pierwsza poczta. Piętro budynku w 1945 roku przeznaczone było na prywatne mieszkania zajmowane przez starostów Myślenickich. Po II wojnie światowej piętro dalej zajmowały mieszkania prywatne, a na parterze znajdował się magazyn. W latach 50-tych XX wieku budynek stał się siedzibą Komitetu PZPR. W 1981 roku parter przekazano na użytkowanie Bibliotece Pedagogicznej. Obecnie w całym gmachu mieści się Starostwo Powiatowe w Myślenicach.
Centralnym i najważniejszym punktem miasta jest rynek o kształcie zbliżonym do prostokąta z pierzejami długimi na 120/100/80/115 metrów. Został on wytyczony w roku 1458 według prawa magdeburskiego. W wieku XVIII powstawały przy nim pierwsze murowane domy, najstarszym z nich jest „Kamienica Obońskich” mieszcząca się pod numerem 27. Na płycie rynku znajdują się dwa symbole miasta: studnia-fontanna „Tereska” – pochodzący z końca XIX wieku żeliwny posąg z czeskiej odlewni w Blansku oraz pomnik Świętego Floriana z XVIII wieku.
Budowę szkoły rozpoczęto w 1873 roku i wybudowana została, jako budynek jednopiętrowy, kryty blachą. W szkole odbywała się nauka, duża sala używana była przez Radę Miejską na posiedzenia i bale, w innej sali przez klika lat odbywały się przedstawienia teatralne. W czasie I wojny światowej nauka odbywała się z przerwami, jako że budynek zajmowany był przez wojsko i jeńców rosyjskich. W czasie II wojny światowej budynek szkolny zajmowany był przez wojska niemieckie, potem przeznaczono go na szpital dla wojsk radzieckich. Obecnie budynek mieści Gimnazjum nr 1
Dom Grecki to murowany budynek wybudowany w końcu XVII wieku jako dom zajezdny. Początkowo był parterowy, a od roku 1818 jednopiętrowy. Nazwę zawdzięcza goszczeniu licznych kupców ormiańskich, nazywanych wtedy przez miejscowych Grekami. Od drugiej połowy dwudziestego wieku pełni funkcję siedziby Muzeum Regionalnego. Wśród wystaw można podziwiać: XIX-wieczne wnętrza mieszczańskie, ekspozycje dzieł sztuki ludowej, etnograficzne, archeologiczne oraz dotyczące II wojny światowej.
Kościół został zbudowany w roku 1466 w stylu gotyckim, a następnie przeszedł wiele modernizacji, które wniosły wiele elementów architektury renesansowej i barokowej. Najstarszą częścią jest prezbiterium oraz nawa główna, z następnych wieków pochodzą zachowane części kościoła, w tym kaplice: Serca Pana Jezusa oraz Matki Bożej, w której znajduje się obraz Matki Boskiej Myślenickiej.
Choć w Jasienicy nigdy nie było dworu, istniał tu odrębny folwark, zarządzany przez wyznaczonych przez właścicieli klucza zarządców. Do naszych czasów z kompleksu zabudowań folwarcznych pozostała rządcówka, tj. dom zarządcy folwarku z 2. poł. XIX w. To budowla murowano-drewniana, z gankiem od frontu. Obok stoi nieco nowsza stodoła, a całość otaczają stare drzewa.
Parterowy dwór z dwukondygnacyjnym gankiem wspartym na filarach został wybudowany w latach 30-tych XX wieku. Dwór został wzniesiony z inicjatywy rodziny Lewakowskich, którzy zakupili tutejszy folwark w 1932 r. Majątek jeszcze przed wojną został rozparcelowany i funkcjonował jako tzw. resztówka. Dwór nie ma statusu zabytku i obecnie jest użytkowany przez szkołę.
Budynek austro-węgierskiej poczty konnej z 1780 r. jest jednym z najstarszych zachowanych tego typu obiektów w Polsce i służył do przeprzęgania koni i krótkiego wypoczynku podróżnym udającym się do Wiednia. Był tu zjazd, hotel, restauracja, skład win węgierskich, posterunek policji i areszt. Poczyta jest zbudowana na naturalnym spadku terenu, stąd od frontu budynek jest parterowy, od tyłu zaś dwukondygnacyjny. Kondygnacja dolna obejmuje przesklepione piwnice. W tyle budynku znajduje się galeria arkadowo-filarowa o trzech efektownych arkadach na parterze i pięciu na piętrze.
w drugiej połowie XIX w. Maurycy Montleart zbudował murowany dwór z cegły na terenie przysiółka zwanym „Prymusówką” Po śmierci Maurycego, w 1891 r do czasu II wojny kilkakrotnie zmieniał właścicieli. Po nacjonalizacji zabudowania gospodarcze przekazane zostały PGR-owi wykorzystującemu je do własnych celów. W dworze natomiast znalazł swoją siedzibę ośrodek rehabilitacyjny dla dzieci. Obecnie mieści się w nim Dom Pomocy Społecznej imienia św. Brata Alberta dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie.
Karczma w Krzywaczce służy podróżnym swoją gościną od wieków. Pierwsze dokumenty świadczące o jej istnieniu datują się na rok 1530. Drewnianą zabudowę karczmy zastąpiono w 1816 roku murowanym kompleksem, w skład którego weszły budynek karczmy, oficyna i wozownia. To właśnie te zabudowania podziwiać możemy obecnie. W obecnej formie Karczma Pod Kogutkiem funkcjonuje od 2003 roku, kiedy to cały kompleks został gruntownie odrestaurowany.
zbudowany pod koniec XIX wieku przez Konopków herbu Nowina dwór ma charakter eklektyczny z elementami architektury „uzdrowiskowej”. Budynek wzniesiony został na planie wydłużonego prostokąta o symetrycznym układzie trójosiowym. Po 1945 roku część gospodarcza została wyłączona z dawnego zespołu dworskiego i przejęta przez Państwowy Fundusz Ziemi, sam dwór pozostał w posiadaniu rodziny Konopków. W latach 70. I 80. XX wieku poddany został remontowi kapitalnemu, połączonemu z adaptacją dolnej kondygnacji na restaurację „Nowina”
Tak zwany lamus dworski w Głogoczowie to faktycznie dawny renesansowy dwór obronny, niegdyś otoczony fosą. Powstał w miejscu łatwym z natury do obrony, zapewne po 1560 r. W XVIII w. dwór rozbudowano, być może wówczas już służył nie celom mieszkalnym, lecz jako spichlerz lub lamus. Wtedy także nakryty został charakterystycznym łamanym dachem gontowym, powstał też oryginalny, drewniany ganek podcieniowy wsparty na słupach. Po I wojnie światowej lamus został przerobiony na cele mieszkalnej a w 1957 roku został aktem darowizny przekazany przez Konopków na rzecz zamieszkującej go rodziny Stachurów.
Nie wiem jak jest obecnie ale w 2019 r. jedyną w okolicy przeprawę przez Głogoczówkę stanowiła kładka przerzucona nad spiętrzeniem wody. Z rowerem nie była to najbardziej komfortowa przeprawa
Parterowy budynek z początku XIX wieku wybudowany został na fundamentach dawnego dworu z 1762 r. Pod koniec XIX i XX w. był on gruntownie przebudowany. Jest murowany z cegły, otynkowany, założony został na rzucie prostokąta, z wydatnym frontowym ryzalitem wejściowym. Ostatnimi właścicielami dworu i parku była rodzina Romerów. Po wojnie dwór gruntownie przebudowano i miały w nim siedzibę Kółko Rolnicze, Gromadzka Rada Narodowa, biblioteka wiejska, a także klasy szkolne i mieszkania. W 1982 roku zdewastowany już dwór przejął "Opakomet", który chciał przystosować go do roli ośrodka wczasowo-rekreacyjnego. W 1999 roku dwór wraz z parkiem zwrócono rodzinie Romerów.
Obecny kościół postawiony został w 1874 r. na miejscu wcześniejszej kaplicy dworskiej. W 1934 r. przedłużono nawę kościoła ku zachodowi i zakończono wieżą, w górnej części ośmioboczną i nakryto hełmem w kształcie ostrosłupa. Wówczas też cały kościół pokryto płytami eternitowymi, wskutek czego w dużym stopniu utracił swoje walory estetyczne i stylowe. Wewnątrz znajduje się rokokowe wyposażenie z dawnej kaplicy w postaci ołtarzy, ambony, chrzcielnicy. Szczególnie cennym elementem wyposażenia jest grupa Ukrzyżowani-krucyfiks, posąg Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty, pochodzące z XIV w. oraz dwa gotyckie posągi z początku XVI w.
Kopiec został usypany w latach 1936-1939 i Starszy od niego jest tylko kopiec w Krakowie. Kopiec ma 5-6 metrów wysokości, a mierząc od podstawy skarpy, na której jest usypany, jego szczyt znajduje się na wysokości kilkunastu metrów. Prowadzą na niego murowane schody, zamontowano poręcz, jest ławeczka, postawiono też maszt z flagą. Jest też obelisk, na którym pan znajduje się napis „Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu - młodzież z Osieczan 1936-1939”.
Skomentuj